Alan Turing

Grondlegger van de moderne computer

Lees en luister mee!

Alan Turing was een briljant wiskundige en een van de grondleggers van de moderne computer. 

Hij werd geboren in het jaar 1912 in Londen. Het was al snel duidelijk dat Turing een slimme jongen was. De directeur van zijn basisschool zei: “Ik heb slimme en hardwerkende jongens gezien, maar Alan is een puur genie”. Het boek “Wonderen van de natuur die elk kind moet weten” was voor hem een grote inspiratiebron om wiskunde te gaan studeren aan de Universiteit van Cambridge. Al op 19-jarige leeftijd studeerde hij af en werkte hij zowel op Cambridge als Princeton aan talloze wiskundige onderzoeken. Deze onderzoeken gingen vaak over ideeën en theorieën rond de allereerste computermachines die in de tijd ontstonden.

 

De achttienjarige Turing in zijn tuin. (1930)

Een van zijn theorieën was de Turingtest. Een test die juist in deze tijd ontzettend belangrijk is. De test is ontworpen om te bepalen of een machine in staat is om menselijk denken en gedrag na te bootsen, en dus "intelligent" kan worden genoemd.
De test werkt als volgt: er zit een jury van echte mensen in een ruimte, in een aparte andere ruimte zit een computer of een mens maar dat weet de jury niet. Vervolgens wordt er bijvoorbeeld via een chat een gesprek gestart. Als de computer in staat is om de jury te laten denken dat hij een mens is, door bijvoorbeeld de juiste antwoorden te geven op vragen en op een manier te communiceren die menselijk is, dan wordt de test als geslaagd beschouwd.

De Turing test was zijn tijd ver vooruit en kon toen eigenlijk nog niet gebruikt worden. Het wordt gezien als een van de belangrijkste stappen in de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. Vandaag de dag deze test nog heel veel gebruikt, aangezien kunstmatige intelligentie enorm in opkomst is.

Bekijk hier een uitgebreide video over AI en de Turingtest.

Verder was Turing van onschatbare waarde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Al vanaf het begin van deze oorlog werkte hij voor de Britse geheime dienst op Bletchley Park. In die tijd gebruikten de Duitsers een codeermachine genaamd Enigma om geheime berichten te sturen. Zonder dat de Duitsers het wisten, was deze machine al door de Engelsen gekraakt, maar het ontcijferen ging veel te langzaam. Turing vond de oplossing door een machine te bouwen die je misschien wel de eerste supercomputer mag noemen. Deze machine heette “The Bombe” en kon vrijwel direct de geheime berichten van de Duitsers ontcijferen. Dit was volgens velen een keerpunt in de oorlog, de geallieerden wisten namelijk bijna altijd wat de Duitsers van plan waren. Zo kon Turing en zijn machine bijvoorbeeld op 9 juli 1941 een grote Duitse luchtaanval voorspellen en werd er voorkomen dat Londen werd gebombardeerd.

Hoofdgebouw op Bletchley Park. (DeFacto, 2017)

Een Enigma uit 1930 (Alessandro Nassiri, 2017)

"The Bombe" (United Kingdom Government, 1945)

Na de Tweede Wereldoorlog bleef Turing werken bij de Britse geheime dienst, tot hij in 1948 werd ontslagen vanwege zijn homoseksualiteit. In 1952 werd hij daar zelfs voor gearresteerd, want homoseksualiteit was toen nog strafbaar in Groot-Brittannië. In 1954 werd Alan Turing dood gevonden in zijn kamer, vergiftigd door cyanide. Of dit om zelfmoord of moord gaat, is tot de dag van vandaag niet duidelijk.

Pas in 2013, lang na zijn dood, kreeg Alan Turing van koningin Elizabeth gratie en werd hij zijn veroordeling vanwege homoseksualiteit ongedaan gemaakt.

Om dit verhaal af te sluiten:

Wist je dat Alan Turing sinds 2021 op het 50 pond biljet staat in Groot-Brittannië? Zijn naam was de winnaar van een verkiezing onder vele beroemde wetenschappers zoals bijvoorbeeld Stephen Hawking en Ada Lovelace.

Waar?

Bletchley ligt in Engeland, vlakbij Londen en Oxford.

Meer weten?

Over Alan Turing is in 2014 een dramafilm gemaakt: The Imitation Game.

Eva Naaijkens (schoolleider Alan Turingschool en auteur) en Martin Bootsma (teamleider Alan Turingschool en auteur)
zijn trotse ambassadeurs van Alan Turing. 
Ook ambassadeur worden? Klik hier!