Socrates
"Het enige dat ik weet, is dat ik niets weet."
Lees en luister mee!
Hij was altijd wel te vinden op ontmoetingsplekken in zijn geboortestad Athene om gesprekken te voeren met allerlei mensen; de Griekse filosoof Socrates. Bij deze gesprekken nam hij altijd hetzelfde standpunt in: “Het enige wat ik weet, is dat ik niets weet.”
Socrates spreekt een menigte toe in Athene (Louis Joseph Lebrun, 1867)
Zo kon hij aan iedereen vragen blijven stellen en probeerde hij tot de bodem van alle kennis te komen.
Socrates vond het belangrijk dat mensen niet zomaar meegingen in de gedachten, ideeën of plannen van anderen mensen. Volgens Socrates moesten mensen eerst over zichzelf én voor zichzelf nadenken. Een boodschap die vandaag de dag, nog steeds heel belangrijk is.
Op een dag was een onbekende dichter onderweg naar een wedstrijd voor poëzie. Met rollen vol gedichten onder zijn arm, liep hij door Athene tot hij opeens de stem hoorde van Socrates. De man liep ernaartoe en bleef luisteren naar de gesprekken die de filosoof voerde. De man was zo diep onder de indruk, dat hij meteen zijn leven omgooide en leerling werd van Socrates. De naam van deze dichter was Plato.
Vanaf dat moment lopen Socrates en Plato samen door de straten van Athene om gesprekken te voeren. Tot Socrates op een zeker moment wordt beschuldigd door het bestuur van Athene. Zij vinden dat Socrates de goden niet vereert en dat hij een slechte invloed heeft op de jeugd. Het bestuur eist van Socrates dat hij onmiddellijk stopt met zijn praktijken, maar Socrates gaat gewoon door.
Socrates en Plato lopen door de Atheense straten (Raphael, 1509-1510)
Buste van Plato (Lysippos, 1e eeuw na Christus)
Daarop volgde een rechtszaak en Socrates overtuigde bijna alle juryleden van zijn onschuld. De jury gaf hem daarom de mogelijkheid om zijn eigen straf te bepalen. Op dat moment begon hij de spot te drijven met de jury en die werden woedend. Socrates kreeg daarom de doodstraf, het drinken van een gifbeker. Socrates koos ervoor om te midden van Plato en zijn andere leerlingen de gifbeker leeg te drinken en nog een laatste gesprek te voeren. Socrates stierf in 399 voor Christus op ongeveer 70-jarige leeftijd en Plato werd later misschien wel de belangrijkste filosoof uit de wereldgeschiedenis.
Om dit verhaal af te sluiten:
Wist je dat Socratische vragen en socratische gesprekken tegenwoordig nog heel veel worden gebruikt? Door bijvoorbeeld vragen te stellen waar je heel diep over na moet denken, of dat je heel goed moet kunnen luisteren in een gesprek zonder iemand meteen de veroordelen?
Waar?
Socrates was altijd te vinden op de straten van Athene, Griekenland
Meer weten?
De beroemde leerling van Socrates was Plato, maar wie was dat eigenlijk?
Tymen Kuperus is trotse ambassadeur van Socrates.
Ook ambassadeur worden? Klik hier!