Hiërogliefen
Het schrift van de Oude Egyptenaren
Lees en luister mee!
De Oude Egyptenaren hadden een ander alfabet dan wij. Zij schreven met hiërogliefen, dat zijn kleine tekeningetjes in plaats van letters.
In het Oude Egypte werd er, tussen ongeveer 3000 voor Christus tot 400 na Christus, met hiërogliefen geschreven. Hiërogliefen zijn vaak te vinden op papyrusrollen en stenen tabletten uit die periode.
De eerste hiërogliefen werden aangetroffen op de wanden van grafkelders van de eerste farao’s. Daar zijn ze gevonden op bijvoorbeeld kruiken. Deze bijzondere tekens zien eruit als tekeningen van dieren, mensen en objecten.
De naam "hiërogliefen" komt van de Griekse woorden "hieros" (heilig) en "glyphein" (graveren), en betekenen eigenlijk zoiets als “heilige ingekraste tekens” De Egyptenaren geloofden namelijk dat deze tekens een speciale betekenis hadden en werden vaak in tempels gebruikt.
Elk hiëroglief vertegenwoordigt een idee, een geluid of een object. Ze kunnen worden gelezen van links naar rechts, van rechts naar links of van boven naar beneden, afhankelijk van de richting waar de dieren of mensen in de hiërogliefen naar kijken.
Eerste hiërogliefen kwamen voor op bijvoorbeeld kruiken.
(Einsamer Schütze, 28 juni 2011)
Een stenen tablet met hiërogliefen in verschillende schrijfrichtingen.
(Néfermaât, 05 juni 2006)
Hiërogliefen werden gebruikt om verhalen vast te leggen, tempelwanden te versieren en koninklijke beslissingen op te schrijven. Lang niet alle Oude Egyptenaren waren erg goed in het schrijven van hiërogliefen, veel konden maar een paar tekens krabbelen. Lange teksten werden geschreven door speciale schrijvers. Zij hadden hiervoor een jarenlange en zware opleiding gehad.
Door de eeuwen heen verdwenen de hiërogliefen uit het Oude Egypte en in het jaar 394 werd voor het laatst een tekst geschreven in hiërogliefen, bij de Poort van Hadrianus op een eilandje op de Nijl. Inmiddels was het hiërogliefenschrift al lang vervangen door Grieks, Koptisch en Arabisch.
De naam van Hatsjepsoet in hiërogliefen
(Osama Shukir Muhammed Amin FRCP(Glasg), 11 maart 2016)
Hiërogliefen bij de graftombe van Toetanchamon
(Jl FilpoC, 24 september 2019)
De laatst geschreven tekst in hiërogliefen uit 394
(Olaf Tausch, 20 oktober 2019)
Het ontcijferen van hiërogliefen was als het maken van een puzzel zonder dat je alle stukjes hebt. Totdat in 1799 de Steen van Rosetta werd ontdekt tijdens de expeditie van Napoleon naar Egypte. Op deze steen stond één tekst, geschreven in drie talen namelijk: Oud Egyptische hiërogliefen, Egyptisch schrift, dat rond 600 voor Christus ontstond en dat ook wel het Egyptische “volksschrift” wordt genoemd, en in het Oud Grieks.
Dit was de sleutel tot het oplossen van een van de grootste mysteries allertijden. De Franse taalkundige Jean-François Champollion was uiteindelijk een van de eersten die erin slaagde om deze oude tekens echt te begrijpen. Jarenlang werkte hij om de hiërogliefen te vertalen en hij ontdekte dat hiërogliefen een combinatie waren van tekens die hele woorden voorstellen en tekens die geluiden voorstellen.
In 1824 bracht hij zijn boek “Précis du Système Hiëroglyphique” uit. In het Nederlands betekent dat ongeveer "Beknopte Handleiding van het Hiëroglifisch Systeem." Dit boek legde de basis voor het ontcijferen van teksten uit het Oude Egypte.
De "Steen van Rosetta" staat nu in "The British Museum"
(Hans Hillewaert, 21 november 2007)
Jean-François Champollion
(Léon Cogniet, 1831)
Précis du Système Hiëroglyphique in het kunstmuseum van Lyon
(Romainbehar, 29 oktober 2022)
Zo zijn we in 200 jaar tijd vreselijk veel te weten gekomen over de oude Egyptenaren. Sommige hiërogliefen zijn gemakkelijk te begrijpen, zoals een tekening van een zon die "zon" betekent. Andere tekens zijn ingewikkelder te begrijpen zoals woorden zoals "geluk" of "kracht". Dus, de volgende keer dat je een afbeelding van een slang, een oog of een vogel ziet, bedenk dan dat het misschien een hiëroglief is met een speciale boodschap uit het verleden!
Om dit verhaal af te sluiten:
Wist je dat er meer dan 700 hiërogliefen in het Oud Egyptische alfabet zitten? En dat moderne archeologen nog steeds nieuwe hiërogliefen ontdekken? Dat is toch wat ingewikkelder dan ons alfabet van maar 26 letters!
Waar?
De "Steen van Rosetta werd gevonden in de Egyptische plaats Rosetta.
Meer weten?
Meer weten over het ontstaan van het schrift? Bekijk deze video!
Schrijf jouw naam in hiërogliefen!
Voer hieronder je naam in om het om te zetten naar hiërogliefen: